Hiperbaria – przykłady stosowania
HBO wykorzystuje się w wielu stanach nagłych i tam, gdzie konieczna jest intensywna opieka medyczna:
- zator powietrzny lub inny gazowy- podążające z krwią pęcherzyki gazowe blokują dostęp tlenu wywierane ciśnienie na ciało pacjenta zmniejsza rozmiar pęcherzyków, czysty tlen wypiera z nich azot, dodatkowy tlen dociera do słabiej ukrwionych komórek, zmniejsza się obrzęk uszkodzonych tkanek. W takich przypadkach konieczne jest jak najszybsze rozpoczęcie terapii HBO.
- choroba dekompresyjna- tworzenie się w tkankach pęcherzyków azotu podczas oddychania sprężonym powietrzem bez możliwości wydalenia go drogami układu oddechowego rola terapii HBO i szybkość jej rozpoczęcia podobnie jak w przypadku zatorowości gazowej.
- zatrucie tlenkiem węgla- uszkadzanie każdej komórki potrzebującej tlenu do prawidłowego funkcjonowania przez związek powstający podczas spalania. Terapia HBO wskazana jest jedynie dla ostrych stanów zatrucia, w przypadku zaburzeń świadomości, objawów neurologicznych, ciąży; tlen wspomaga usuwanie CO z komórek i krwi drogami oddechowymi lub poprzez jego utylizację w organizmie.
- zgorzel gazowa- zakażenie wywołane przez bakterię Clostridium perfringens, szybko rosnącej i rozwijającej się w środowisku ubogim w tlen; tkanki słabo ukrwione podatne są na zakażenie; bakterie uwalniają do tkanek dający się zaobserwować gaz oraz toksyny, prowadzące do śmierci. Ciśnienie 3 atmosfer hamuje rozprzestrzenianie się bakterii, zmniejsza także ilości alfatoksyny, zwiększając skuteczność antybiotyków oraz umożliwiając interwencję chirurgiczną. Wczesne stosowanie HBO zmniejszyło śmiertelność i ogranicza rozwój martwicy.
- zakażenia inne (np. zgorzel Fourniera, martwicze zapalenie powięzi)- czynnikiem jest mieszana flora bakteryjna, rozwijająca się dobrze w środowisku bogatym w tlen. Terapia wspomaga i poprawia mechanizmy obronne organizmu z uwagi na to, że białe ciałka krwi korzystają z dodatkowego tlenu do swojego funkcjonowania.
- uraz wypadkowy- szybki obrzęk tkanek po uszkodzeniu kończyny, powodujący ucisk naczyń w tym obszarze, niedotlenienie, utrudnione gojenie i odnowa uszkodzonych tkanek. Tlen zmniejsza obrzęk, ograniczając przeciek z uszkodzonych naczyń krwionośnych, przyspiesza gojenie, zmniejszenie rozmiarów uszkodzonych tkanek, mniejsze ryzyko amputacji.
- oparzenia- gwałtowny spadek ukrwienia oparzonych tkanek miękkich, rozprzestrzeniający się obrzęk, szerzący się w głąb prowadzi do uszkodzeń wtórnych. Redukcja obrzęku, zmniejszenie przecieku płynu przez uszkodzone naczynia krwionośne.
- ostra krwotoczna niedokrwistość- HBO może przyspieszyć produkcję erytropoetyny, stymulującej produkcję czerwonych ciałek krwi oraz hemoglobiny.
- podduszenie- zmniejszenie rozmiarów uszkodzenia mózgu wynikłe z niedotlenienia
- przeszczepy skórne- zmniejszenie zastojów krwi w naczyniach krwionośnych przeszczepów, poprawa przepływu krwi przez przeszczep
- zapalenie kości oporne na leczenie- powstrzymywanie zakażenia poprzez dostarczanie leukocytom tlenu
- do zwalczania bakterii, stymulacja aktywności komórek tworzących włókna, wspomaganie rozrostu nowych naczyń
- popromienne uszkodzenie kości i tkanek miękkich (w terapii nowotworów)- wspomaganie w zwalczaniu infekcji działania białych ciałek krwi oraz innych komórek odpowiedzialnych za działania naprawcze, stymulacja do prawidłowej pracy komórek biorących udział w gojeniu.
- trudno gojące się rany- przykład: rany na stopach diabetyków. HBO przynosi odpowiedni skutek, wspomagana leczeniem chirurgicznym i antgybiotykoterapią.
- nagły niedosłuch- terapia może zmniejszyć czas trwania i głębokość niedosłuchu; trwają badania